«Κανείς δεν θα χάσει αν με ψηφίσει»! Μια εφ’όλης της ύλης συνέντευξη με υποψήφιο βουλευτή, κάπου στο 1926. 

«Φαίνεται ότι εδώ στην Ελλάδα όποιος δεν έχει άλλη δουλειά να κάμη, πριν αποφασίση να μετρήση το ύψος του θείου Βράχου ή δοκιμάση την γεύσιν του σουπλιμέ, του ιωδίου ή άλλων μεταφορικών δια τας αιωνίας μονάς μέσων, ημπορεί να εκθέση υποψηφιότητα βουλευτού.

Είνε και αυτό ένα απονενοημένον διάβημα, το οποίον μου εξηγούσε προχθές φίλος μου εκθέτων υποψηφιότητα εις κόμμα, του οποίου η επωνυμία μου διαφεύγει –είνε ευκολώτερον να μάθετε όλον τον κατάλογον των τηλεφώνων απ’ έξω παρά τα ονόματα των διαφόρων κομμάτων, συνδυασμών, ομάδων και δεν ξέρω τι. Μου έλεγε λοιπόν ο φίλος μου:

-Εδοκίμασα τόσα και τόσα και απέτυχα. Απεφάσισα λοιπόν να δοκιμάσω και το βουλευτηλίκι. Τι θα χάσω;

-Εσύ δεν θα χάσης τίποτε, του παρετήρησα, αλλ’ οι εκλογείς;

-Ούτε κι αυτοί θα χάσουν τίποτε. Ό, τι είχαν να χάσουν το έχασαν. Μήπως ξέρουν τι ψηφίζουν; Μήπως οπωσδήποτε δεν θα μερανοήσουν έπειτα και δεν θα βλασφημούν την ώρα που έδωσαν την ψήφον των; Ούτε να καταστρέψω την Ελλάδα μπορώ, ούτε και να την σώσω. Ιδού λοιπόν γιατί δεν πρέπει να εκπλήττεσαι διότι απεφάσισα να εκτεθώ… Δεν υπόσχομαι εις τους εκλογείς μου τίποτε. Τους λέω: «Ψηφίστε με! Εκεί που θα ψηφίσετε άλλους γιατί όχι εμένα!». Φυσικά το κόμμα μας έχει και πρόγραμμα, α) Βαρυτάτη φορολογία του κεφαλαίου, β) απόλυση όλων των αχρήστων υπαλλήλων και διορισμός νέων τοιούτων.

-Περισσότερον αχρήστων;

-Όχι, αλλά αέργων. Έφαγαν μερικοί ας φάγουν και άλλοι. Αυτό απαιτεί η κοινωνική ισορροπία, γ) αιματηραί οικονομίαι. Υπάρχουν και πολλά άλλα σημεία εις το πρόγραμμά μας τα οποία όμως δεν ενθυμούμαι. Είμαι περισσότερον ειλικρινής από τους άλλους υποψηφίους, οι οποίοι μαθαίνουν το πρόγραμμά των απέξω, αν και ξέρουν ότι δεν θα εφαρμόσουν τίποτε. Γιατί να χάνω την ώρα μου να μαθαίνω πράγματα άχρηστα;

»Προχθές εμίλησα εις μίαν συνοικίαν. Άρχισα να λέω το πρόγραμμά μας. Αφού ανέφερα το πρώτον σημείον και έφθασα εις το δεύτερον, οι εκλογείς εσήκωσαν τα χέρια των και ανέκραξαν «Φθάνει! Φθάνει! Τα ξέρουμε!». Ξέρουν κι’ αυτοί βλέπεις,  οτι είνε χαμένος καιρός να τους λες προγράμματα. Κι’ έτσι αντί να χάνουμε την ώρα μας με λόγια κενά εκαθήσαμε και ήπιαμε μερικά ποτηράκια.

»Ενώ επίναμε και ήρθαμε στο κέφι, έρχεται και άλλος υποψήφιος να μιλήση, να ζητήση να τον ψηφίσουν. Οι εκλογείς μου τον εκύτταξαν άγρια και ήσαν έτοιμοι να τον ψοφήσουν στο ξύλο, οπότε ανεκαλύφθη τι; Οτι και αυτός ήτο του ιδίου συνδυασμού. Ανακάλυψις πολύ ευχάριστος. Αγνοώ βλέπεις όχι μόνο ολόκληρο το πρόγραμά μας, αλλά και όλα τα μέλη του συνδυασμού. Εκείνο το οποίον γνωρίζομεν είνε η επωνυμία του κόμματός μας: «Οδοστρωτήρ». Είνε σύμβολον. Αν επιτύχωμεν θα περάσωμεν πάνω από όλα και θα τα ισοπεδόσωμεν, κατάλαβες;

-Πως! Αλλά ένα δεν καταλαβαίνω.

-Το ποίον;

-Γιατί θα σας ψηφίση ο κόσμος;

-Ά! Δεν ξέρεις φίλε μου την ψυχολογία του κοινού. Μπορείς να επιτύχης βουλευτής χωρίς να σε θέλη ο κόσμος.

-Δεν καταλαβαίνω.

-Πρέπει να παρακολουθήσης τον τρόπον που ψηφίζουν. Έξαφνα ψηφίζουν διότι εβαρέθηκαν να καταψηφίζουν τους άλλους. Άλλοι σε ψηφίζουν διότι δεν σε ξέρουν και η συνείδησίς τους δεν τους αφίνει να ψηφίσουν εκείνους που ξέρουν. Σε ψηφίζουν διότι έχεις μαύρη γραβάτα και όχι κόκκινη. Σε ψηφίζουν διότι είσαι φαλακρός. Σε ψηφίζουν διότι το όνομά σου είνε Αμπελόπουλος και όχι Πατατούκας. Σε ψηφίζουν διότι –ξέρω κι’ εγώ γιατί;

»Έτσι θέλουν. Λαός ειν’ αυτός. Αν ρωτήσης τους περισσοτέρους γιατί εψήφισαν τον τάδε θα σου πουν: «Έτσι θέλω, θα σου δώσω λογαριασμό;». Δεν δίνουν λογαριασμό ούτε στον εαυτό τους, ούτε στο Θεό, ούτε σε κανένα. Χθες εζήτησα ψήφον από κάποιον πολίτην μέσα σε μια ταβέρνα και μου είπε: «Δεν ψηφίζω κανένα».

«Τι θέλεις τότε να ψηφίσης;» τον ερώτησα. «Ένα καρεκλόξυλο!»  μου απεκρίθη.

»Και του είπα: «Τι καρεκλόξυλο ψηφίσης τι εμένα το ίδιο κάνει. Εμείς ούτε συμβάσεις θα συνάψωμεν, ούτε καταχρήσεις θα κάνουμε, ούτε σε κανένα είδος από τη γνωστή «πολιτική δράσι» θα αποδυθώμεν.

-Θα παίρνετε όμως την βουλευτική αποζημίωσι…

-Μόνο…».

Κυριακάτικη Βραδυνή, 1926, «Ο Κυριακάτικος»