Το μαιευτήριο της κας Έλενας Βενιζέλου
Δεν νομίζω να υπάρχει Αθηναίος που να μη γνωρίζει το «Έλενα». Είμαι σίγουρος, μάλιστα, ότι πολλοί –όπως και ο γράφων- θα διαβάσουν με ιδιαίτερη συγκίνηση τα πρώτα χρόνια του νοσοκομείου (1933) αφού… εκεί γεννήθηκαν!
«Τα μωρά που θα είνε τα παιδιά της αύριον και οι πατέρες ή αι μητέρες της μεθαύριον, είνε το πολύτιμον ανθρώπινον υλικόν που πρέπει να συγκεντρώνη όλες τις φροντίδες μας. Την μεγάλην αυτήν και βασικήν αλήθειαν είχεν υπ’ όψιν της η κ. Έλενα Βενιζέλου όταν συνελάμβανε την ωραίαν ιδέαν, που σε λίγο έλαβε την σάρκα της πραγματικότητος, ν’ ανεγείρη παρά τους Αμπελοκήπους το απέραντον νοσοκομείον το γνωστόν υπό το όνομα «Μαιευτήριον της Έλενας Βενιζέλου» του οποίου τα εγκαίνια θα γίνουν εις τας 16 Φεβρουαρίου.
Αδύνατον εκ πρώτης όψεως να φαντασθή κανείς αντικρύζοντας την ωραίαν χαρούμενην, ηλιόλουστην και τόσον ευχάριστην έπαυλιν με της ελκυστικές βεράντες και το καταπράσινο πλαίσιον ότι πρόκειται πρί κλικινής που εξυπηρετεί με την τελευταίαν λέξιν της επιστήμης την επί υγιών βάσεων διαιώνισιν του ανθρωπίνου γένους.
Επί τέλους ευρέθη και μυαλό που εσκέφθηκε και για μια ωραία αρχή, για ένα καλώς ώρισες της ανθρωπότητος. Γιατί πραγματικά ένα από τα σπουδαιότερα προσόντα της ανωτέρω κλινικής είνε ότι μοιάζει σαν ένα αρχοντικό, καλλιτεχνικό σπίτι. Δεν έχει την κρυάδα και την καταθλιπτική λευκότητα της κλινικής που προκαλεί αμέσως δυσάρεστα συναισθήματα.
Το εξωτερικόν του κτιρίου είνε μπεζ, το εσωτερικό ωραιοχρωματισμένο με πόρτες καλλιτεχνικές, κοιτώνες ευχάριστους, κρεββάτια εμπρός στα οποία είνε παρατεταγμένα πολυτελή λίκνα σκεπασμένα με τούλια που συγκρατούνται με πελώριους φιόγγους. Λεπτομέρειες που χαρίζουν μια ενθάρυνσι, μια χαρά στης άπορες μητέρες, διότι πρόκειται περί της τρίτης θέσεως, η οποία ισοδυναμεί λόγω τάξεως, περιποιήσεως και περιβάλλοντος μ’ εύπορον νοικοκυρόσπιτο.
Φωτεινοί διάδρομοι με απαστράπτοντα πατώματα ενώνουν σειράν αιθουσών που καταλήγουν εις το χειρουργείον, το οποίον ασφαλώς αποτελεί θαύμα επιστήμης υπό έποψιν καταρτισμού μηχανημάτων, εφαρμογής όλων των τελευταίων μεγάλων εφευρέσεων, απολυμάνσεως κλπ.
Παραπλεύρως είνε το αποστειρωτήριον, τέλειον από πάσης απόψεως τόσον διά τας εν αυτώ μηχανικάς αποστειρωτικάς εγκαταστάσεις, όσον και δια την εν αυτώ επίσης συντελουμένην απόσταξιν του ύδατος και την προετοιμασίαν του φυσιολογικού ορρού.
Παρακάτω ευρίσκονται αίθουσαι τοκετών της 1ης, 2ας και 3ης θέσεως και των απόρων με ιδιαιτέραν αίθουσαν εμβρυουλκού.
Ολίγον πέραν ένα μεγάλον αμφιθέατρον καταλλήλως φωτισμένον με εγκαταστάσεις προβολέων και κινηματογράφου όπου είνε δυνατόν να γίνη διδασκαλία των μαθητευομένων μαιών και νέων ιατρών επιδείξεως και επεμβάσεως χειρουργικής.
***
Όλη η επιστημονική του ιδρύματος εξαρτάται καθ’ ολοκληρίαν από τον διευθύνοντα ιατρόν κ. Γεώργιον Σταυρίδην.
Το μαιευτήριον δεν έχει μόνον σκοπόν περιθάλψεως, επιστημονικής και νοσοκομειακής, των επιτόκων και των εκ γυναικολογικών παθήσεων πασχουσών, αλλά και ένα άλλο υψηλότερον σκοπόν – αν θέλετε- της παρακολουθήσεως των γυναικών αυτών προ του τοκετού και εις εξωτερικά ιατρεία –τελείως ωργανωμένα- όπου παρέχονται δωρεάν αι ιατρικαί συμβουλαί.
Καθ’ όλην την διάρκειαν της κυήσεως γίνονται αι απαιτούμεναι αναλύσεις αίματος και ούρων και παρακολουθούνται υπό ειδικών ιατρών αι εκ συφιλιδικών νοσημάτων πάσχουσαι, αι εκ φυματιώσεως και άλλων ασθενειών αι οποίαι είνε δυνατόν να επιδράσουν δυσαρέστως τόσον επί της υγείας της μητρός όσον και επί του εμβρύου. Και αι συμβουλαί αυταί, αι ιατρικαί, εξακολουθούν να παρέχωνται δωρεάν εις τας γυναίκας αυτάς και κατά τον τοκετόν των.
Η νοσοκομειακή υπηρεσία διατελεί υπό την άμεσον εποπτείαν της διευθυνούσης αδελφής δίδος Κολέα η οποία είνε η προσωποποίησις της δραστηριότητος και του αλτρουϊσμού με μια φωτεινή φυσιογνωμία και εξαίρετη αβρότητα.
Για να εξασφαλισθή η τελεία λειτουργία από απόψεως επιστημονικής και νοσοκομειακής ο διευθύνων ιατρός έχει υπό τας διαταγάς του δύο επιμελητάς, τέσσαρας εσωτερικούς βοηθούς. Επί πλέον δε το εξωτερικόν ιατρείον, υπό την άμεσον επίβλεψιν του πάντοτε, λειτουργεί με επιμελητάς κι δύο βοηθούς.
Η νοσοκομειακή υπηρεσία υπό την άμεσον εποπτείαν της διευθυνούσης αδελφής δίδος Κολέα περιλαμβάνει δύο προϊσταμένας αδελφάς μαίας, οκτώ νέας μαίας, είκοσι μαθητευομένας και πέντε αδελφάς τελειοφοίτους του ελληνικού ερυθρού σταυρού.
Αι μαθητευόμεναι μαίαι είνε αι μαθήτριαι της σχολής μαιών, η οποία ευρίσκεται εντός του ιδρύματος και η οποία ιδρύθη δαπάναις της αειμνήστου μητρός της κ. Έλενας Βενιζέλου, Βιργινίας Σκυλίτση. Αι μαθητευόμεναι μαίαι αι οποίαι οφείλουν να έχουν απολυτήριον γυμνασίου ή τουλάχιστον ενδεικτικόν της τετάρτης γυμνασιακής τάξεως, παραμένουν, διαιτώνται, διδάσκονται και εξασκούνται πρακτικώς εις το ίδρυμα τούτο εντελώς δωρεάν.
Ούτω ωργανωμένη η νοσοκομειακή υπηρεσία του ιδρύματος τούτου έδωσε τα λαμπρότερα των αποτελεσμάτων και αι νοσηλευομέναι τόσον των δωρεάν κλινών όσον και των υπολοίπων μένουν κυριολεκτικώς ενθουσιασμέναι.
***
Στο αντίκρυσμα των προϊσταμένων νοσοκόμων με φορέματα χιονώδους λευκότητος και των μαθητευομένων με μπλέ-σιέλ και ροζ με τα καλύμματά των από λευκήν οργκαντίν, που δίδουν εντύπωσιν λευκών λουλουδιών, αισθάνεται κανείς την πλέον ευάρεστη εντύπωσι.
Τα δωμάτια της πρώτης θέσεως επικοινωνούν με μια περίφημη βεράντα με αρκάντ. Είνε τόσον χαρούμενα όλα μέσα σ’ αυτά που πιστεύει κανείς πως βρίσκεται σε πολυτελές ξενοδοχείον. Επίπλωσις με πολύ γούστο, όλα σε χρώματα που τονώνουν το κέφι.
Οι λουτήρες και των τριών ορόφων θαυμαστά δημιουργήματα ανέσεως, καθαριότητος και επιστημονικής τελειότητος.
Γενικώς όλο το απέραντον εκείνο κτίριον, που τίποτε απ’ αυτό δεν θυμίζει νοσοκομείον, ενώ μέσα σ’ αυτό εξυπηρετείται η υγεία καθ’ όλους τους κανόνας της επιστήμης, μαρτυρεί ότι εκεί που υπάρχει σύστημα, μέθοδος και τάξις, υπάρχει και η απόλυτος επιτυχία».
Αθηναϊκά Νέα, 1933