Υπό την κυριαρχία νέων γυναικείων επαγγελμάτων…

(σ.σ. Βρισκόμαστε στις αρχές της δεκαετίας του 1920. Έντρομο το ανδρικό φύλο, βλέπει τις γυναίκες να εισέρχονται δυναμικά στα διάφορα επαγγέλματα και να καταλαμβάνουν θέσεις που ανήκαν παραδοσιακά σε αυτό! Το άρθρο της εφημερίδας «Φανός» που ακολουθεί, μεταφέρει τις αγωνίες των ανδρών...)

«Το νέον έτος ευρίσκει και την Ελλάδα υπό την κυριαρχίαν νέων γυναικείων επαγγελμάτων. Δεν ομιλούμεν περί της πληθωρικής εκδηλώσεως του επαγγέλματος, όπερ εμφανίζει άφθονον την συγκομιδήν μετάξινων περικνημίδων και δυσθεώρητων εις ύψος τακουνιών και διατιμήσεως υποδημάτων. Η μείωσις του άρρενος πληθυσμού, καθιστά ολιγώτερον ευλαβή προς εαυτήν την γυναίκα. Δια τούτο δε και το φαινόμενον εκκλήσεως ηθών είναι συναφές προς πάσαν μεταπολεμικήν περίοδον. Παρωδικά φαινόμενα μέχρι αποκαταστάσεως της ισορροπίας των πληθυσμών.

»Ενταύθα πρόκειται να ομιλήσω περί των ειδικών επαγγελμάτων, τα οποία ερχόμενα έξωθεν προσαρμόζονται και παρ’ημίν. Επαγγελμάτων, τα οποία εκρίνοντο ανήκοντα μόνον εις άρρενας. Φαίνεται δε ότι εν Ευρώπη, τα επαγγέλματα ταύτα θα αριθμήσωσι πλήθος γυναικών εις αντίδρασιν ίσως και κάποιων απειλητικώς πλέον δια της μεθόδου των γενικών απεργιών δρώντων εργατών. Διότι απεργίαν γυναικείαν άλλην πλην εκείνη την οποίαν εκήρυξεν η Λυσιστράτη, μετά τον ατθίδων οπαδών της, δεν αναφέρει η ιστορία της γυναικείας αντιδράσεως.

»Ούτω αφού έγινε και εν αυτή ακόμη τη Αγγλία απεργία των αστυφυλάκων, είναι πιθανό να ίδωμεν  αυξανομένους τους περικόμψους πολίσμαν, των οποίων αυξάνει η λεγεών εν Αμερική, η δε δράσις των κρίνεται θαυμαστή υπέρ της τάξεως και υπέρ της καθαριότητος. Διότι φαίνεται, ότι εις όλα τα μέρη δεν υφίσταται η θεάρεστος θεωρία, ότι το ξύλον εβγήκεν από τον παράδεισον, δια να εισέλθη είτε εις την παλάμην του χωροφύλακος, είτε εις τα κρατητήρια. Το ολιγώτερον δε που αξιοί ο νόμος από τους εκτελεστές αυτού, είναι η στιβαρότης της χειρός και του πέλματος η νευρικότης.

»Η πολίσμαν –ας την είπωμεν πολισγούμαν- με το μικρόν ραβδάκι της, υψούμενον υπέρ την κεφαλήν είνε ο νόμος. Και αυτό αρκεί. Τοιούτος νεωτερισμός δεν έφθασεν έως εδώ. Νομίζω όμως ότι δια την αγορανομίαν και δια την καθαριότητα, η όσφρησις και η όρασις μιας αστυφύλακος αξίζουν όσον είκοσι ζεύγη οφθαλμών και ρωθώνων κερβέρων και λακωνικών της εν ισχύι αστυνομίας.

»Άλλος έξωθεν ερχόμενος νεωτερισμός, είνε η εμφάνισις των γυναικών ως εργατίδων θαλάσσης. Ιδού λοιπόν η γυνή ακτοφύλαξ ή και οχθοφύλαξ. Διότι και δια την επίβλεψιν της όχθης των ποταμών εκλήθη και δια την επιμέλειαν της τάξεως εις τας ακτάς. Είνε δε φυσικόν η μία πρόοδος να φέρη την άλλην και αντί βλασφήμων λεμβούχων περίκομψαι όσον και νευρώδεις γυναίκες να καταστούν πολυζήτητοι. Η βαρκαρόλα θα έχει ούτω περισσότερα τα θέλγητρά της και ο επιβαίνων λέμβων ευρισκόμενος μεταξύ των δύο κακών της θαλάσσης και της γυναικός θα αισθάνεται εγγύτερον και του τρίτου κακού, του πυρός, τας φλόγας. Πυρ, γυνή, θάλασσα κακά τρία. Αλλά και τα τρία είνε μικρότερα από την εμφάνισιν ενός λεμβούχου του παλαιού καιρού.

»Αλλ’εδώ ο ουσιαστικώτερος των νεωτερισμών είνε η Ελληνίς εισπράκτωρ του τραμ, τούτο δε αποτελεί πρόοδον αξίαν ιδιαιτέρας προσοχής. Προς το παρόν η πρόοδος είνε επ’ωφελεία της εταιρίας των τραμ ήτις θα πληρώνει το ήμισυ περίπου των ημερομισθίων, άτινα δίδωνται εις τας άρρενας συναδέλφους των. Η γυνή, το έτερον ήμισύ μας, ιδού ότι δημιουργείται και εις το ήμισυ του μισθού μας. Η εργασία όμως ην παρέχουσιν αι γυναίκες εις τα τραμ, είναι απολύτως ομοία προς την ανδρικήν, δίδει μάλιστα μείζονα ικανοποίησιν εις την νευρικότητα και την καθ’έξιν δυστροπίαν του επιβατικού κοινού.

»Αλλ’εις τα επαγγέλματα ταύτα, τα προσεγγίζοντα προς τας ασχολίας της εργατικής τάξεως, επεξετάθη η γυναικεία επέμβασις εις ανδρικά έργα της γραφίδος και της επιστήμης. Γραμματείς υπουργείων και λογισταί μελανώνουσαι τα δάκτυλα κατά τρόπον εξαίροντα τη ανταύγειαν των επιμελώς στιλβωθέντων ονύχων, τους οποίους οι άρρενες συνάδελφοί των, βλέπουσιν ως γαμψούς οπλισμούς γυπαετών αρπαζόντων την μονοπωλειακήν των εκμετάλλευσιν των σαρκών του προϋπολογισμού του κράτους. Δημόσια γραφεία, ιδιωτικαί επιχειρήσεις και αυτό ακόμη το ενδιαίτημα των κανόνων της εκκλησίας, εισήχθησαν εις την γυναικείαν γνώσιν και φιλοπονίαν.

»Αι τηλεφωνήτριαι του παλιού καιρού ετέθησαν εις ήσσονα μοίραν ενώπιον του πλήθους των δακτυλογράφων, αίτινες πάλιν τώρα εμφανίζουσι την κατωτέραν διαβάθμισιν εν τη αμοιβή προς το πλήθος των λογιωτάτων δεσποινίδων, αίτινες κατέκλυσαν τα γραφεία.

»Είνε προφανές ότι όλα ταύτα δεν αυξάνουσιν ούτε του οίκου τα θέλγητρα, ούτε του πληθυσμού των μεγάλων πόλεων. Ούτε η τραμβαγιέρισσα (σ.σ. οδηγός του τραμ) δύναται να κινηθή επικαλουμένη προσοχήν εις ωθήσεις, ούτε η γραμματεύς εξαιρετικών διαστάσεων έχει ευχέρειαν εις χρησιμοποίησιν γραφείου. Δύναται εις προγάστωρ καλόγηρος να εμπνέη σεβασμόν, αλλά δεν συμβαίνει το αυτό εις ομοίαν εμφάνισιν θηλέος. Ούτω ακούσιος μαλθισμός απειλείται δια της νέας επιδόσεως της γυναικός εις έργα αρρένων. Αλλ’αδιάφορον. Εισήλθομεν εις οδόν την οποίαν μοιραίως θα ακολουθήσωμεν πλέον. Δεν θα βλάψη ο νέος επαγγελματικός ανταγωνισμός των δύο φύλων. Το μόνον ίσως όπερ θα ηδύνατο τις να ευχηθή, θα ήτο η κατά το νέον έτος ίδρυσις σχολών κεντήματος και καλτσοπλεκτικής δια τους άνδρας.»